Çok kıymetli hocalarım KBB ameliyathanesini telefon ile arayan kişileri ‘Buyrun, kulak ameliyathanesi’ diye yanıtlarlarmış. Bu yazıda süreğen (kronik) kulak iltihabı ve buna bağlı sık yaptığımız ameliyatlardan ziyade, hepimizin hayatında bir kez bile olsa yaşadığı diğer kulak problemlerinden bahsedeceğiz.

Beş duyu organımızdan biri olan kulak, sesleri duymamızı sağlar ve vücut dengesinin sağlanmasında rol alır. Bizler kulağı anatomik olarak dış, orta ve iç kulak olarak üç bölgeye ayırırız. Kulağa bağlı problemlerde en sık kulak ağrısı, kulak akıntısı, kulak tıkanıklığı, kulak çınlaması ve baş dönmesi gibi şikayetlere neden olur.

Kulak ağrısı (Otalji ) neden olur?

Kulak ağrısının en büyük nedenleri dış kulak ve orta kulak enfeksiyonlarıdır. Yüzücü kulağı dediğimiz; dış kulak yolu sürekli nemli kalan kişilerde dış kulak enfeksiyonu sık görülür. Barotravma denilen uçak kalkış ve inişlerinde ayrıca suya aniden dalmalarda kulak ağrısı ortaya çıkabilir. Bu nedenle gribal bir durumunuz olduğu dönemde uçak yolculuğu veya sualtı dalışları önermeyiz. Ayrıca kulak kirinin de ağrıya yol açabileceği aklınızda olsun.Yansıyan ağrı olarak tarif ettiğimiz kulak dışı ama kulak ağrısı yapan nedenler arasından en çok gördüğümüz neden çene eklemi rahatsızlıkları ve diş çürükleridir.

Kulak çınlaması (Tinnitus) nedir,  neler kulakta çınlama yapar?

Kulak çınlamasını tinnutus olarak adlandırıyoruz. Hastalarımız bu durumu; kulaklarında cızıltı, uğultu veya siren sesi gibi bir ses olduğunu ifade ederler. Kulak çınlaması, insanların yaşam kalitesini bozan, dikkat gerektiren işlerde ciddi kazalara neden olabilen bir durumdur. Peki nelere bağlı görülür ?

  • Kulak kiri
  • Kulak enfeksiyonları
  • Orta kulakta sıvı
  • Östaki kanalı problemleri
  • Çok yüksek sese maruz kalma
  • Denge ve işitmeyi sağlayan sinirin tümörü (Akustik Nörinom)
  • İşitme sinirinin değişik nedenle hasarlanması
  • Düşük yada yüksek tansiyon
  • Kulak zarında olan bozukluklar
  • Bazı ilaçlar
  • Şeker hastalığı
  • Tiroid hastalıkları
  • Saman Nezlesi
  • Sinüzit
  • Orta kulakta bulunan kas ve kemiklerin hastalıkları
  • Beyin tümörü
 
 Kulak çınlaması durumunda sizleri tüm nedenler açısından araştırır ve buna yönelik tedavinizi başlarız. Eğer bazı östaki kanalı rahatsızlıklarınızı tespit edersek belki de yıllardır çekmiş olduğunuz bu rahatsızlıktan kısa bir sürede kurtulabilirsiniz. Ne yazık ki çınlamanın en sık nedeni, tıp literaründe ‘idiyopatik’ adını verdiğimiz, nedenini  bulamadığımız durumlardır. İdiyopatik olan durumlarda  ilaç tedavisinden iç kulak kanlanmasını arttırıp tüylü hücreleri destekleyen ilacımız her zaman işe yaramaz. Bu yüzden bu gruptaki hastalarımıza çınlama cihazlarını da öneriyoruz.

Baş Dönmesi (Vertigo) nedir?

İç kulağımızda dengeyi sağlayan yapılar bulunur. Vertigo ise latince bir kelime olup anlamı baş dönmesidir. Bizim için baş dönmesinin nedenini bulmak tedaviyi sağlamak açısından oldukça önemlidir. Kulak kaynaklı bu nedenler;

  • Benign pozisyonel vertigo (Kristal Oynaması)
  • Vestibüler nörit
  • Labirentit
  • Vestibüler migren
  • Perilenfatik fistül
  • Meniere hastalığı’dır.

Tüm baş dönmesi nedenleri arasında en sık gördüklerimiz yukarıda adı geçen kulak kaynaklı baş dönmeleridir. Beyin, göz ve diğer sistemlerden kaynaklı baş dönmelerini de her zaman aklımızda tutarak vertigo ile karşılaştığımızda bu nedenlere yoğunlaşmamız gerekir. Kulak kaynaklı vertigolar arasında en sık gördüğüm durum, kristal oynaması olarak bilinen ‘Benign Pozisyonel Vertigo’dur. Bu hastalarımızın tanısını koymakta manevra testleri olmazsa olmazımızdır. Eğer kristal oynamanız varsa bunun asıl tedavisi de ilaçlar değil, yine uygun yapılan yerine oturtma manevralarıdır.

Meniere hastalığı ise iç kulakta endolenf adı verilen sıvının birikmesine bağlı olarak şiddetli baş dönmesi, kulak çınlaması, işitme kaybı ve kulakta dolgunluk ile karakterize bir iç kulak rahatsızlığıdır. Meniere hastalığında baş dönmesi ve işitme kayıpları nöbetler halinde gelir. Bu hastalarımızda ilaç tedavisinin yanı sıra tuz ve kafein keser, sigara ve alkolü yasaklarız. 

Orta kulak iltihabı (Otitis Media ) nedir?

Boğazımızla kulağımız arasında östaki kanalı adını verdiğimiz, kulağı boğazdaki salgılardan koruyan, orta kulak sıvılarının drenajını sağlayan ve orta kulaktaki hava basıncının dış ortam basıncı ile dengede olmasını sağlayan bir yapı bulunur. Östaki kanalının bu fonksiyonu yapamadığı durumlarda orta kulak iltihabı görülür. Peki neden çocuklarda orta kulak iltihabı sık görülür ? Çünkü çocuklarda östaki kanalı yetişkinlere nazaran daha kısa ve geniştir. Orta kulak iltihabını en sık 6 ay-18 ay arasındaki çocuklarda görülür. Orta kulak iltihabı gribal hastalıkların sık görüldüğü kış mevsiminde ve ilkbaharda, kreşe giden çocuklarda, biberonla beslenen bebeklerde sık görülür. Geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonları, geniz eti, yarık damak-dudak gibi anomaliler orta kulak enfeksiyonuna neden olabilirler. Orta kulak enfeksiyonu sonucu orta kulakta sıvı birikebilir ve basınç artışı olabilir. Orta kulak enfeksiyonu tedavisinde antibiyotikler, ağrı kesiciler, kulağa sıcak uygulama, burun damlaları ve alerji ilaçları gibi tedaviler uygularız. Tekrarlayan kulak iltihapları veya kulakta üç ayı geçen sıvı birikmesi durumunda kulak zarına, genellikle kendiliğinden 6 ay içinde düşen tüp yerleştirebiliriz.